„[...] nie puszczać ręki światłości” . O esejach Béli Hamvasa

Agnieszka Czajkowska


Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie (Polska)

Abstrakt

Artykuł sytuuje pisarstwo Beli Hamvasa w kontekście myśli europejskiej (S. Kierkegaard, E. Cioran) oraz wskazuje na intersemiotyczne myślenie autora (muzyka Beethovena, malarstwo Breugla), wnikliwego komentatora kryzysu cywilizacji, obserwowanego z perspektywy węgierskiej prowincji i poprzez istotne teksty kultury (mądrość Dalekiego Wschodu, Biblia).


Słowa kluczowe:

rozpacz, melancholia, esej, węgierska prowincja

Bibliografia

Bakuła, Bogusław. „Filozofia wina Béli Hamvasa. Przyczynek do enologicznej historii Europy Środkowej na tle literackim.” In Mody. Teorie i praktyki, vol. 6, Literatura i sztuka, edited by Teresa Winiecka, 263–284. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2018. Google Scholar

Cioran, Emil. Święci i łzy. Translated and with a foreword by Ireneusz Kania. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2023. Google Scholar

Czajkowska, Agnieszka. „Heroizm pisma. O „Księdze gaju laurowego i innych esejach” Béli Hamvasa.” Kwartalnik Kulturalny Nowy Napis (Kraków: Nowy Napis Co Tydzień #250, 18.04.2024). https://nowynapis.eu/tygodnik/nr-250/artykul/heroizm-pisma-o-ksiedze-gaju-laurowego-i-innych-esejach-beli-hamvasa. Google Scholar

Dudek, Marek. “Ludwig van Beethoven. Artysta w kręgu filozofii, literatury, religii, techniki i spraw polityczno-społecznych.” Zeszyty Naukowe KUL, 60, no. 1 (237) (2017): 65–87. Google Scholar

Hamvas, Béla. Filozofia wina. Translated by Tadeusz Olszański. Warszawa: Studio Emka, 2001. Google Scholar

Hamvas, Béla. Godzina owoców. Translated and footnotes by Teresa Worowska. Warszawa: Wydawnictwo Próby, 2024. Google Scholar

Hamvas, Béla. Homepage, https://hamvasbela.org/. Google Scholar

Hamvas, Béla. Księga gaju laurowego i inne eseje. Translated, selected, annotated and with an afterword by Teresa Worowska. Warszawa: Wydawnictwo Próby, 2022. Google Scholar

Hamvas, Béla. Orfeusz. Translated by Szczepan Woronowicz. Literatura na Świecie no 1 (210) (1989): 47-68. Google Scholar

Herbert, Zbigniew. Barbarzyńca w ogrodzie. Warszawa: Czytelnik, 1962. Google Scholar

Herbert, Zbigniew. Labirynt nad morzem. Warszawa: Wydawnictwo Zeszytów Literackich, 2000. Google Scholar

Herbert, Zbigniew. Martwa natura z wędzidłem. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1993. Google Scholar

Hezjod. Teogonja. Translated and with a foreword by Kazimierz Kaszewski. Warszawa: Drukarnia Wacława Maślankiewicza, 1904. Google Scholar

Kierkegaard, Søren. Choroba na śmierć. In Kierkegaard, Søren. Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć. Translated and with a foreword by Jarosław Iwaszkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Homini, 2008. Google Scholar

Księska-Falger, Teresa. „Doświadczenie piękna.” Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL, 37, no. 3 (147) (2024): 251–260. Google Scholar

Majchrzak, Irmina. „Cioran – człowiek „opętany przez photos”.” Preteksty, no. 9 (2008): 7–14. Google Scholar

Miłosz, Czesław. „Proza.” Kultura, no. 11(169) (1961): 41–44. Google Scholar

Niciński, Konrad. „Irzykowski w kręgu Skamandra.” Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo, no. 13 (2023): 277–292. Google Scholar

Polski esej literacki. Antologia. Introduction and compilation by Jan Tomkowski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2018. Google Scholar

Sofokles, Edyp w Kolonos. Translated and with a foreword by Zygmunt Węclewski. Poznań: Biblioteka Kórnicka, 1875. Google Scholar

Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena. Twórczość Beethovena. https://beethoven.org.pl/encyklopedia/tworczosc/. Accessed December 2, 2024. Google Scholar

Tomkowski, Jan. Wstęp, in Polski esej literacki. Antologia, wstęp i opracowanie Jan Tomkowski, V-CIII. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2018. Google Scholar

Woronowicz, Szczepan. „Powrót Hamvasa.” Literatura na Świecie, no. 1 (210) (1989): 94–105. Google Scholar

Worowska, Teresa. „Posłowie.” In Hamvas, Béla. Księga gaju laurowego i inne eseje. Translated, selected, annotated and with an afterword by Teresa Worowska, 244–253. Warszawa: Wydawnictwo Próby, 2022. Google Scholar

Worowska, Teresa. „Więcej wolności.” In Hamvas, Béla. Godzina owoców. Translated and footnotes by Teresa Worowska, 193–206. Warszawa: Wydawnictwo Próby, 2024. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2025-12-21

Cited By / Share

Czajkowska, A. (2025). „[.] nie puszczać ręki światłości” . O esejach Béli Hamvasa. Transfer. Reception Studies, 10(1), 285–296. https://doi.org/10.16926/trs.2025.10.04

Autorzy

Agnieszka Czajkowska 

Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie Polska

Statystyki

Abstract views: 0
PDF downloads: 0


Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Transfer. Reception Studies

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.