Interkultureller und intersemiotischer Humortransfer. Erich Kästners Kinderroman «Der 35. Mai oder Konrad reitet in die Südsee» und dessen Grafikdesign von Bohdan Butenko

Joanna FRUŻYŃSKA

j.fruzynska@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski (Warszawa) (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-3316-0196

Abstract

Zusammenfassung

Ziel des Artikels ist die Analyse des Grafikdesigns von Erich Kästners Kinderroman Der 35. Mai oder Konrad reitet in die Südsee in den Ausgaben des Verlages „Nasza Księgarnia“ von 1957-2008. Die polnische Ausgabe, illustriert von Bohdan Butenko, einem herausragenden Vertreter der polnischen Illustrationsschule, hat Eigenschaften eines Bilderbuches und zeichnet sich durch Vielseitigkeit des Designs aus, mit typographischen und bucharchitektonischen Elementen. Analysiert wird das als Intermedialitätsform betrachtete Grafik-Layout des Buches im Hinblick auf dessen Zusammenhang mit dem für Kästners Schaffen bezeichnenden Humor, der sowohl im literarischen Text als auch in den Illustrationen auf mehrere typische Arten vorhanden ist, wie z. B. in Karikaturporträts, der Karnavalsabbildung „der Verkehrten Welt“ oder dezenter Ironie und Satire.


Schlagworte:

Bilderbuch, Illustration, Humor, Karikatur, Ironie

Literaturhinweise

Artyści polskiej książki. 50 lat konkursu Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, red. K. Iwanicka, Polskie Towarzystwo Wydawców Książek, Warszawa 2009. Google Scholar

Bachtin M.M., Twórczość Franciszka Rabelais’ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, przeł. A. i A. Goreniowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1975. Google Scholar

Cackowska M., Współczesna książka obrazkowa – pojęcie, typologia, badania, teorie, konteksty, dyskursy, [w:] Książka obrazkowa. Wprowadzenie, red. M. Cackowska, H. Dymel-Trzebiatowska, J. Szyłak, Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2017, s. 11–48. Google Scholar

Cackowska M., Wincencjusz-Patyna A., Polska Szkoła Książki Obrazkowej, projekt i opracowanie graficzne Grażka Lange, Nadbałtyckie Centrum Kultury, Gdańsk 2017. Google Scholar

Dziechcińska H., Karykatura i pamflet jako jej odmiana, [w:] eadem, W krzywym zwierciadle. O karykaturze i pamflecie czasów renesansu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 34–63. Google Scholar

Dzieci są bardzo dokładne. Z Bohdanem Butenką rozmawia Sebastian Frąckiewicz, [w:] S. Frąckiewicz, Ten łokieć źle się zgina. Rozmowy o ilustracji, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017, s. 87–100. Google Scholar

Dziemidok B., O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011. Google Scholar

Eco U., Historia krain i miejsc legendarnych, przeł. T. Kwiecień, Rebis, Poznań 2013. Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie – studia kulturowe, Universitas, Kraków 2013, s. 368. Google Scholar

Kästner E., 35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych, przeł. S. Baczyńska, Nasza Księgarnia, Warszawa 1957. Google Scholar

Kästner E., 35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych, przeł. S. Baczyńska, Nasza Księgarnia, Warszawa 1986. Google Scholar

Kästner E., 35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych, przeł. S. Baczyńska, Świat Książki, Warszawa 1996. Google Scholar

Kästner E., 35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych, przeł. S. Baczyńska, Nasza Księgarnia, Warszawa 2008. Google Scholar

Kästner E., Der 35. Mai, [w:] idem, Kästner für Kinder, Atrium Verlag, Zürich 1985, s. 351–447. Google Scholar

Kästner Erich [hasło:], [w:] Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży, red. K. Kuliczkowska i B. Tylicka, Wiedza Powszechna, Warszawa 1984, s. 172–172. Google Scholar

Kowal G., Niemiecka recepcja Janusza Korczaka, „Transfer. Reception Studies” 2016, t. 1: Cyrkulacja literatury niemieckojęzycznej i polskiej w XXI wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz, A. Szyndler, s. 209–233; http://dx.doi.org/10.16926/trs.2016.01.11. Google Scholar

Joosen V., [hasło:] Erich Kästner, [w:] The Oxford Encyklopedia of Children’s Literature, red. Jack Zipes, t. 2 (DUBO-LOWR), Oxford University Press, Oxford 2006, s. 347–349. Google Scholar

Propp W.J., O komizmie i śmiechu, przeł. P.M.E. Knyż, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2016. Google Scholar

Szewczyk G.B., Literatura – kultura – dialog. Problemy i dylematy współczesnej komparatystyki literackiej, „Transfer. Reception Studies” 2016, t. 1: Cyrkulacja literatury niemieckojęzycznej i polskiej w XXI wiek , red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz, A. Szyndler, s. 11–27; http://dx.doi.org/10.16926/trs.2016.01.01. Google Scholar

Wiercińska J., Sztuka i książka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986. Google Scholar

Wincencjusz-Patyna A., U źródeł światowych sukcesów Polskiej Szkoły Ilustracji, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2009, nr 1 (11), s. 3–29. Google Scholar

Wincencjusz-Patyna A., Podróż za tysiąc uśmiechów. Komizm w polskiej ilustracji książkowej, [w:] Do śmiechu. Komizm w sztuce dla dziecka, red. G. Leszczyński, Centrum Sztuki Dziecka, Poznań 2016, s. 111–124. Google Scholar

Wróblewska V., Sztuka dla dzieci, czyli mały karnawał, [w:] Do śmiechu. Komizm w sztuce dla dziecka, red. G. Leszczyński, Centrum Sztuki Dziecka, Poznań 2016, s. 45–72. Google Scholar

Ziomek J., Rzeczy komiczne, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 2000. Google Scholar

Ziółkowska-Sobecka M., [hasło:] Bohdan Butenko, [w:] S. Frycie, M. Ziółkowska-Sobecka, W. Bojda, Leksykon literatury dla dzieci i młodzieży, Google Scholar

Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski 2007, s. 100. Google Scholar


Veröffentlicht
2018-10-05

Cited By / Teilen

FRUŻYŃSKA, J. (2018). Interkultureller und intersemiotischer Humortransfer. Erich Kästners Kinderroman «Der 35. Mai oder Konrad reitet in die Südsee» und dessen Grafikdesign von Bohdan Butenko. Transfer. Reception Studies, 3, 279–299. https://doi.org/10.16926/trs.2018.03.12

Authors

Joanna FRUŻYŃSKA 
j.fruzynska@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski (Warszawa) Poland
https://orcid.org/0000-0002-3316-0196

 

 

 



Statistics

Abstract views: 107
PDF downloads: 29