„Poczdamska” granica polsko-niemiecka jako źródło imaginacji i emocjonalizacji

Tobiasz JANIKOWSKI

tobiasz.janikowski@up.krakow.pl
Pädagogische Universität Krakau (Kraków) (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-1248-4404

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest nakreślenie fenomenu granicy polsko-niemieckiej z roku 1919 oraz 1945 w kontekście zjawiska imaginacji i emocjonalizacji. Choć płaszczyznę przedstawieniową – przybliżającą specyfikę linii administracyjno-politycznych, oddzielają-cych Polskę i Niemcy w ostatnim stuleciu – wprowadza w niniejszym ujęciu przywołanie kontekstów historycznych, do zadań prymarnych przeprowadzonych analiz należy wyciągnięcie wniosków z eksploracji dokonanych w obszarze literatury i publicystyki, pokazują-cych stopień wykorzystania w wybranych tekstach narracji i potencjałów afektywnych. Nie sposób w tym kontekście oprzeć się wrażeniu, iż granica „poczdamska” na Odrze i Nysie w sposób wyraźny oddziela struktury państwowe, narodowe i etniczne obydwu krajów, pociągając za sobą kształtowanie tożsamości zbiorowej społeczeństw, co więcej, stając się polem zróżnicowanych, często wewnętrznie niejednolitych, imaginacji. Reprezentatywną egzemplifikacją tego zjawiska są literackie, publicystyczne i naukowe przetworzenia opisy-wanego fenomenu, niezmiennie wpływające na konstytuowanie się i modelowanie relacji pomiędzy Polską i Niemcami.


Słowa kluczowe:

granica polsko-niemiecka, emocjonalizacja, imaginacja, literatura i publicystyka

Bibliografia

Bernaś F., Meissner L., Płonąca granica, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1970. Google Scholar

Bieniasz S., Ucieczka, Czytelnik, Warszawa 1991. Google Scholar

Bollinger H., Unterwegs in Polen. Begegnungen mit Menschen, ihrer Geschichte und Heimat, Geistkirch-Verlag, Saarbrücken 2016. Google Scholar

Debus G., Psychologie der Gefühlswörter, [in:] Zur historischen Semantik des Gefühlwortschatzes. Aspekte, Probleme und Beispiele seiner lexikographischen Erfassung, hg. von L. Jäger, Rader Verlag, Aachen 1988. Google Scholar

Gebhardt M., Eine große Hoffnung, [in:] Deutsche in Polen nach 1945: Gefangene und Fremde, hg. von M. Gebhardt, J. Küttner, R. Oldenbourg Verlag, München 1997. Google Scholar

Giertych J., Polska i Niemcy. Granica polsko-niemiecka w świetle norm międzynarodowych, Wydawnictwo Nortom, Wrocław 1996. Google Scholar

Kiełczewska M., Grodek A., Odra-Nisa. Najlepsza granica Polski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań 1946. Google Scholar

Klafkowski A., Granica polsko-niemiecka a konkordaty z lat 1929 i 1933, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1958. Google Scholar

Klafkowski A., Podstawowe problemy umowy poczdamskiej z dnia 2.VIII.1945 r., [in:] ders., Granica na Odrze i Nysie – od Poczdamu do dziś, Zachodnia Agencja Prasowa, Warszawa 1965. Google Scholar

Kopaliński J., Granica pokoju. Wpływ granicy na Odrze i Nisie na gospodarkę Niemiec i Polski, Wydawnictwo Zachodnie, Poznań 1948. Google Scholar

Labuda G., Polska granica zachodnia. Tysiąc lat dziejów politycznych, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1974. Google Scholar

Lejkin M., Nasi zagranicą. Humorystyczny opis podróży małżonków Mikołaja Iwanowicza i Głafiry Siemionowny Iwanowowych do Paryża i z powrotem, [übers. von A. Wydżga], Spółka Wydawnicza „Polonia”, Katowice [1928]. Google Scholar

Rada U., Zwischenland. Europäische Geschichten aus dem deutsch-polnischen Grenzgebiet, be.bra verlag, Berlin-Brandenburg 2004. Google Scholar

Rydel J., „Polska okupacja” w północno-zachodnich Niemczech 1945–1948, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000. Google Scholar

Schmidt J., Niewidzialna granica, [in:] Granica, hg. von J. Schmidt, Wydawnictwo Awel, Poznań 2007. Google Scholar

Segert D., Die Grenzen Osteuropas: 1918, 1945, 1989 – drei Versuche im Westen anzukommen, Campus Verlag, Frankfurt am Main 2002. Google Scholar

Smolorz D., Na granicy. Rzecz o czasach, ludziach i miejscach / Grenzgänger. Erzählte Zeiten, Menschen, Orte, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwice 2008. Google Scholar

Stadtmüller E., Granica lęku i nadziei. Polacy wobec Niemiec w latach dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1998. Google Scholar

Voss Ch., Narrative Emotionen. Eine Untersuchung über Möglichkeiten und Grenzen philosophischer Emotionstheorien, de Gruyter, Berlin 2004. Google Scholar

Watykan a granica polsko-niemiecka [Angabe ohne Verfasser], Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, Warszawa 1960. Google Scholar

Weigand M., Die Diskussion über die deutsch-polnische Grenze im Wiedervereinigungsprozess 1989/90, [Magisterarbeit, Mönchengladbach im September 2004 (überarbeitet Februar 2011)], URL: https://books.google.pl/books?id=QYBROOMjIDgC&printsec=frontcover&dq=deutschpolnische+Grenze&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjkt7vJ5pbZAhVEJFAKHXbiANQQ6AEILTAB#v=onepage&q=deutsch-polnische%20Grenze&f=false [letzter Zugriff: 26.07.2018]. Google Scholar

Wiewióra B., Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej w polityce zachodu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1958. Google Scholar


Opublikowane
2018-10-05

Cited By / Share

JANIKOWSKI, T. (2018). „Poczdamska” granica polsko-niemiecka jako źródło imaginacji i emocjonalizacji . Transfer. Reception Studies, 3, 99–112. https://doi.org/10.16926/trs.2018.03.03

Autorzy

Tobiasz JANIKOWSKI 
tobiasz.janikowski@up.krakow.pl
Pädagogische Universität Krakau (Kraków) Polska
https://orcid.org/0000-0003-1248-4404

Statystyki

Abstract views: 46
PDF downloads: 18



Podobne artykuły

1 2 3 4 5 6 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.