Written with tears. Strzęp całunu by Andrzej Mandalian against the funeral poetry of Jan Kochanowski

Marcin Pliszka

marcin.pliszka@uph.edu.pl
a:1:{s:5:"en_US";s:81:"Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Wydział Nauk Humanistycznych";} (Poland)

Abstract

In the article are juxtaposing and interpreting two temporally distant poetry volumes: the Renaissance Treny by Jan Kochanowski and the Strzęp całunu of the con-temporary poet Andrzej Mandalian. Both collections are a poetic account of the traumatic inner experience, which is the loss of a loved one. In the comparative perspective, I consider first of all the topic of mourning, the motifs used by the two poets, the method of articulation of the topic, as well as genealogical issues. Both Kochanowski and Mandalian show the very essence of suffering and define reality through suffering in the poetic phrase. I am interested in the identity of both discourses, their common enunciation and the resulting universality and timeless expression of the experience of the “metaphysics of loss”.


Keywords:

threnody, poetry, suffering, ubi sunt?, Jan Kochanowski, Andrzej Mandalian

References

Barthes, Roland. Przyjemność tekstu. Translated by Adriana Lewańska. War-szawa: Wydawnictwo KR, 1997. Google Scholar

Borowski, Andrzej. “O trwodze, rozpaczy i nadziei w ‘Trenach’ Jana Kocha-nowskiego.” In Jan Kochanowski. Interpretacje, edited by Jan Błoński, 166-167. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989. Google Scholar

Burzka-Janik, Małgorzata. “Podążając za Eurydyką. O trenach Andrzeja Mandaliana z tomu ‘Strzęp całunu’”. Kwartalnik Opolski, no. 2–3 (2008). Google Scholar

Czyż, Antoni. “Stara kobieta w ‘Trenach’ Jana Kochanowskiego.” In Oblicza kobiecej starości. Literatura i historia, edited by Beata Walęciuk-Dejneka, 53-65. Kraków: Aureus, 2016. Google Scholar

Debray, Regis. “Narodziny przez śmierć.” Translated by Maryna Ochab. In Wymiary śmierci, Selected by Stanisław Rosiek, 243–264. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2002. Google Scholar

Domański, Juliusz. Tekst jako uobecnienie. Szkic z dziejów myśli o piśmie i książce. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2002. Google Scholar

Drob, Janusz Andrzej. “Granice rozpaczy i łez w kulturze staropolskiej.” In Śmiech i łzy w kulturze staropolskiej, edited by Adam Karpiński, and Estera Lasocińska, and Mirosława Hanusiewicz, 133-140. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2003. Google Scholar

Foucault, Michel. “Sobąpisanie.” Translated by Michał Paweł Markowski. In Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, edited by Tadeusz Komendant. Warszawa: Fundacja Aletheia, 1999. Google Scholar

Gleń, Adrian. “Niebycie.” In Gleń, Adrian. Andrzej Stasiuk. Istnienie, 129–164. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019. Google Scholar

Głowiński, Michał. “Poezja trzeciego wieku.” Gazeta Wyborcza, no 156 (2003): 11. Google Scholar

Goliński, Janusz K. Vanitas. O marności w literaturze i kulturze dawnej. Warszawa: Towarzystwo “Ogród Ksiąg”, 1996. Google Scholar

Jankelevitch, Vladimir. To, co nieuchronne. Translated by Mateusz Kwaterko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2005. Google Scholar

Kalaga, Wojciech. “Granice tekstu – mgławice tekstu.” Teksty Drugie, no. 4 (1997): 5–32. Google Scholar

Kochanowski Jan, Dzieła wszystkie, edited by Maria Renata Mayenowa, and Lucyna Woronczakowa, and Jerzy Axer, and Maria Cytowska. Vol. II: Treny. Wrocław: Ossolineum, 1983. Google Scholar

Künstler-Langner, Danuta. Idea vanitas. Jej tradycje i toposy w poezji pol-skiego baroku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1996. Google Scholar

Maleszyński, Dariusz. Człowiek w tekście. Formy istnienia według literatury staropolskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2002. Google Scholar

Mandalian, Andrzej. Strzęp całunu. Warszawa: Czytelnik, 2003. Google Scholar

Nycz, Ryszard. Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie. Wrocław: Wydawnictwo Leopoldinum, 2002. Google Scholar

Otwinowska, Barbara. “Sen w poezji Jana Kochanowskiego.” In Jan Kochanowski 1584–1984. Epoka – twórczość – recepcja, edited by Janusz Pelc, and Paulina Buchwald-Pelcowa, and Barbara Otwinowska. Vol. I. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1989. Google Scholar

Pliszka, Marcin. “Barokowy ‘sen’ jako gatunek literacki.” In W onirycznym teatrze. Sen w poezji polskiego baroku. Siedlce: Pracownia Wydawnicza Wydziału Humanistycznego, 2015. Google Scholar

Pliszka, Marcin. “Sen literacki – między doświadczeniem a konwencją. ‘Tren XIX’ Jana Kochanowskiego.” In Pliszka, Marcin. Prywatne i publiczne w tekstach kultury. Studia, Siedlce: Pracownia Wydawnicza Wydziału Hu-manistycznego, 2016. Google Scholar

Rozmowa Andrzeja Mandaliana z Joanną Szczęsną. Gazeta Wyborcza. Wysokie Obcasy (Nov. 2002). Google Scholar

Skwarczyńska, Stefania. “Topos ‘Ubi sunt qui ante nos fuerant?’” oraz styczne z nim formacje treściowo-formalne w poezji europejskiego kręgu kultu-rowego.” In Stefania Skwarczyńska, W orbicie literatury, teatru, kultury naukowej. Warszawa: PAX, 1985. Google Scholar

Spólna, Anna. Nowe “Treny”? Polska poezja żałobna po II wojnie światowej a tradycja literacka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007. Google Scholar

Sztukiecka, Grażyna. “O pocieszeniu, jakie daje mit orficki.” Świat i Słowo, no. 1 (2004): 43–56. Google Scholar

Sztukiecka, Grażyna. “Nie masz cię, Eurydyko moja!” Twórczość , no. 1 (2004): 94–95. Google Scholar

Św. Augustyn, Wyznania. Translated by Jan Czuj. Warszawa: DeAgostini–Al-taya–PAX, 2001. Google Scholar

Urbain, Jean-Didier. “W stronę historii Przedmiotu Funeralnego.” In Wymiary śmierci, Selected by Stanisław Rosiek, 321-328. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2002. Google Scholar

Wańczowski, Marian, with Mirosław Lenart, and Ewa Maciesowicz. Księga żałoby i śmierci, Opole: [author’s edition], 1993. Google Scholar

Ziemba, Kwiryna. Jan Kochanowski jako poeta egzystencji. Prolegomena. Warszawa: Towarzystwo “Ogród Ksiąg,” 1994. Google Scholar


Published
2020-12-31

Cited by

Pliszka, M. (2020). Written with tears. Strzęp całunu by Andrzej Mandalian against the funeral poetry of Jan Kochanowski . Transfer. Reception Studies, 5, 79–96. https://doi.org/10.16926/trs.2020.05.05

Authors

Marcin Pliszka 
marcin.pliszka@uph.edu.pl
a:1:{s:5:"en_US";s:81:"Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Wydział Nauk Humanistycznych";} Poland

Statistics

Abstract views: 109
PDF downloads: 89



Similar Articles

1 2 3 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.