W poszukiwaniu potwierdzenia własnego głosu poetyckiego poprzez tłumaczenie: współczesna poezja polska w przekładzie na język hiszpański
Aleksandra JACKIEWICZ
a.jackiewicz@uw.edu.plUniversity of Warsaw (Warsaw) (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8328-910X
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwych trudności, jakie mogą napotkać tłumacze przystępujący do odtworzenia w tekstach docelowych obrazów rzeczywistości przedstawionych w utworach współczesnych polskich poetów, takich jak Marcin Świetlicki, Ewa Sonnenberg, Michał Sobol i Jacek Dehnel. Jest to twórczość praktycznie nieznana hiszpańskojęzycznemu czytelnikowi, stąd realizowane studium ma również za zadanie zapoznanie go z poezją opublikowaną w Polsce w ostatnich latach. Proponujemy analizę porównawczą oryginalnych wersów z ich hiszpańskimi wersjami, mającą na celu zbadanie, czy stylistyczna i formalna organizacja polskich utworów, z których wyłania się chęć „podążania ścieżkami twórczej wolności i bycia wiernym własnemu głosowi” (Antonio Colinas), została zachowana w tekstach docelowych. Myśląc o specyfice tej poezji i sposobie jej ujawnienia w procesie tłumaczenia, punktem wyjścia do naszych rozważań będzie koncepcja tłumaczenia tekstów lirycznych jako twórczej rekontekstualizacji oryginału w tworzywie języka docelowego, autorstwa Lawrence’a Venutiego. Pod uwagę weźmiemy również spostrzeżenia Antoine’a Bermana i zaproponowane przez niego pojęcie przekładu jako „doświadczenia obcego”, aby zweryfikować, czy i w jakim stopniu rozwiązania przyjęte przez tłumaczy umożliwiły docelowemu odbiorcy doznanie niekiedy odległej rzeczywistości ukazanej w tekstach wyjściowych. Wreszcie, biorąc pod uwagę ideę przekładu jako procesu twórczego, interesującym będzie odniesienie się do zagadnienia „myślenia seryjnego”, w ujęciu Umberto Eco, oraz jego zastosowania w translacji. Zaprezentowane przykłady pozwolą nakreślić hiszpańskojęzycz-nemu odbiorcy charakter najnowszej poezji polskiej i wykażą, że oddany w analizowanych tłumaczeniach zamysł estetyczny jej autorów może być częścią docelowej tradycji literackiej.
Słowa kluczowe:
tłumaczenie, poezja, myślenie seryjne, doświadczenie obcego, rekontekstualizacjaBibliografia
Bibliografia
Berman A., Translation and the Trials of the Foreign, trans. L. Venuti, [in:] The Translation Studies Reader, ed. L. Venuti, Routledge, London – New York 2000, p. 284–297. Google Scholar
Colinas A., Poesía a contragolpe. Antología de la poesía polaca contemporánea, “El Cultural”, 12.04.2013, source: http://www.elcultural.com/revista/letras/Poesia-a-contragolpe-Antologia-de-la-poesia-polacacontemporanea/32642 [accessed: 20.08.2018]. Google Scholar
Diccionario de la lengua española [DRAE] (23rd ed.), Espasa, Madrid, source: http://rae.es/ [accessed: 20.08.2018]. Google Scholar
Eco U., La estructura ausente. Introducción a la semiótica, trans. F. Serra Cantarell, Editorial Lumen, Buenos Aires 1986. Google Scholar
Eco U., The Open Work, trans. A. Cancogni, Harvard University Press, Cambridge – Massachusetts 1989. Google Scholar
El cerezo crece… Una generación consolidada: cinco poetas cracovianos tras la caída del muro de Berlín, eds. J. Guatelli-Tedeschi, J. Nawrot, M. Sosiński, Editorial Universidad de Granada, Granada 2015. Google Scholar
Janowska K., Przewodnik po polskiej poezji współczesnej. Federacja niepodległych nisz, “Polityka”, 30.06.2005, source: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/150512,1,przewodnik-po-polskiejpoezji-wspolczesnej.read [accessed: 23.08.2018]. Google Scholar
Pegenaute Rodríguez L., Alexander Fraser Tytler y su Ensayo sobre los Principios de la Traducción: la corriente normativo-prescriptiva en la traductología, “Hieronymus Complutensis. El mundo de la traducción” 1996, no. 3, p. 23–33. Google Scholar
Podlipniak P., Jacek Dehnel, “Salon Literacki”, 29.05.2013, source: http://salonliteracki.pl/new/prezentacje/45-jacek-dehnel [accessed: 21.08.2018]. Google Scholar
Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (autores nacidos entre 1960 y 1980), eds. A. Murcia, G. Beltrán, X. Farré, Prensas Universitarias de Zaragoza, Zaragoza 2012. Google Scholar
Soto Bueno D.R., Bases para la traducción-recreación al español de poemas escritos en francés, “Entreculturas” 2014, no. 6, p. 89–114. Google Scholar
Świetlicki M., Wiersze, Wydawnictwo EMG, Kraków 2011. Google Scholar
Trojanowski M., Jacek Dehnel – Tytan z plastiku, “Krytyka Literacka” 2014, no. 12 (62), p. 53–60. Google Scholar
Venuti L., The poet’s version; or, An ethics of translation, “Translation Studies” 2011, no. 4:2, p. 230–247, https://doi.org/10.1080/14781700.2011.560021. Google Scholar
Autorzy
Aleksandra JACKIEWICZa.jackiewicz@uw.edu.pl
University of Warsaw (Warsaw) Polska
https://orcid.org/0000-0001-8328-910X
Statystyki
Abstract views: 44PDF downloads: 67
Podobne artykuły
- Elżbieta HURNIK, Listy Franza Kafki do Mileny Jesenskiej i Felicji Bauer. Obszary intymności , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Grzegorz KOWAL, Niemiecka recepcja Janusza Korczaka , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Anna Pastuszka, Lęk przed Obcym i jego przezwyciężenie. Kosmopolityczna postawa Iliji Trojanowa , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- Joanna FRUŻYŃSKA, Międzykulturowy intersemiotyczny transfer komizmu powieść Ericha Kastnera «35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych» w opracowaniu graficznym Bohdana Butenki. , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Stephan Wolting, „The beautiful landscape of battlefields, cemeteries and ruins..." –Przestrzeń pamięci i koncepcja (anty)ojczyzny w powieści Jaroslava Rudiša Winterbergs letzte Reise , Transfer. Reception Studies: Tom 7 (2022): Współczesne tęsknoty w literaturę wpisane
- Jürgen Eder, Recenzja: Jana Hrdličková, Zweiter Weltkrieg und Shoah in der deutschsprachigen hermetischen Lyrik nach 1945. Berlin: Frank & Timme GmbH. Verlag für wissenschaftliche Literatur, 2021, 346 S. , Transfer. Reception Studies: Tom 6 (2021): AFEKTY 2 – WSPÓŁCZESNA KULTURA EMOCJI. TRANSFER. PRZEKŁAD. RECEPCJA
- Marcin Jaworski, Sztuka komiksu i problematyka sytuacji granicznej. Estetyka, forma, treści , Transfer. Reception Studies: Tom 6 (2021): AFEKTY 2 – WSPÓŁCZESNA KULTURA EMOCJI. TRANSFER. PRZEKŁAD. RECEPCJA
- Martyna Jabłonka, Problemy tłumaczeniowe w audiodeskrypcji. Studium filmu “Django Unchained” Quentina Tarantino , Transfer. Reception Studies: Tom 6 (2021): AFEKTY 2 – WSPÓŁCZESNA KULTURA EMOCJI. TRANSFER. PRZEKŁAD. RECEPCJA
- Bożena BADURA, Furora Morfiny Szczepana Twardocha w Niemczech , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Anna Gajdis, Topografie literackie Artura Beckera , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
